Trước tiên, ông có thể thông tin cụ thể hơn về đề xuất phương án sắp xếp hệ thống tổ chức y tế tại cấp xã, phường và phương án sắp xếp, tổ chức lại đối với các đơn vị sự nghiệp y tế trên địa bàn tuyến huyện ?
- Trước hết, về phương án sắp xếp hệ thống tổ chức các cơ sở cung ứng dịch vụ thuộc lĩnh vực y tế tại cấp cơ sở (cấp xã, phường), chúng tôi đề xuất thành lập trạm y tế xã, phường theo đơn vị hành chính xã, phường mới. Về tên gọi sẽ theo tên gọi xã, phường mới. Trạm y tế xã, phường sẽ là đơn vị sự nghiệp y tế công lập, trực thuộc UBND xã, phường. Trạm y tế có tư cách pháp nhân, có trụ sở, con dấu, tài khoản riêng được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng theo quy định của pháp luật.
Trạm y tế xã, phường có chức năng cung cấp dịch vụ chuyên môn, kỹ thuật về y tế dự phòng, khám bệnh, chữa bệnh cấp ban đầu, phục hồi chức năng, chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em, người cao tuổi, bảo đảm an toàn thực phẩm; cung cấp thuốc, vắc-xin, thiết bị y tế cơ bản, dịch vụ dân số, bảo trợ xã hội, trợ giúp xã hội và các dịch vụ y tế khác theo quy định của pháp luật trên địa bàn.
Cung cấp dịch vụ chuyên môn, kỹ thuật về lĩnh vực phòng bệnh sẽ là một trong những chức năng, nhiệm vụ của trạm y tế tuyến xã mới.
Cơ cấu tổ chức của trạm y tế xã, phường dự kiến theo 1 trong 2 phương án, chúng tôi chờ hướng dẫn của Bộ Y tế. Phương án 1 là phương án dự kiến đề xuất của Sở thì trạm y tế không bố trí khoa/phòng bên trong; chỉ có viên chức thực hiện chuyên môn nghiệp vụ theo vị trí chức danh nghề nghiệp. Không bố trí các điểm trạm y tế tại khu dân cư. Nhiệm vụ quản lý sức khỏe người dân trong cộng đồng sẽ có nhân viên y tế thôn, ấp, tổ dân phố phụ trách quản lý theo quy mô số hộ và người dân. Chúng tôi đề xuất phương án này dựa trên cơ sở Sở đã tổ chức lấy ý kiến góp ý của các cơ sở y tế trực thuộc, có sự thống nhất chọn phương án của hầu hết các cơ sở y tế trực thuộc.
Còn phương án 2 là phương án dự thảo lần 1 của Bộ Y tế lấy ý kiến các địa phương. Theo phương án của Bộ, trạm y tế (hoặc đổi tên gọi thành trung tâm y tế xã, phường) có cơ cấu tổ chức gồm các khoa phòng bên trong và có các điểm trạm y tế tại khu dân cư quản lý từ 3.000-5.000 người dân.
Phương án sắp xếp, tổ chức lại đối với các đơn vị sự nghiệp y tế trên địa bàn tuyến huyện, Sở đề xuất thực hiện theo định hướng tại Kết luận số 137-KL/TW của Bộ Chính trị, đề xuất giữ nguyên các đơn vị sự nghiệp y tế cấp huyện (bao gồm bệnh viện và trung tâm y tế) trực thuộc Sở Y tế tỉnh quản lý để tổ chức cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã, phường. Khi đó, chỉ điều chỉnh tên gọi không còn chữ “huyện, thị xã, thành phố” hoặc tạm thời không thay đổi tên gọi, chờ sắp xếp cấp tỉnh sẽ điều chỉnh thống nhất chung.
Với phương án trên, thì nhiệm vụ, quyền hạn của trạm y tế xã, phường mới có sự thay đổi gì so với hiện nay, thưa ông ?
- Về nhiệm vụ, quyền hạn của trạm y tế xã, phường mới sẽ thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Nhưng theo đề xuất của Sở, về cơ bản đảm bảo các nhiệm vụ chính gồm: Thực hiện các hoạt động cung cấp dịch vụ chuyên môn, kỹ thuật về lĩnh vực phòng bệnh; khám bệnh, chữa bệnh cấp ban đầu; chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em; về an toàn thực phẩm; dân số; xác định và quản lý đối tượng bảo trợ xã hội và tổ chức thực hiện chính sách trợ giúp xã hội trên địa bàn;… trong đó, có điểm mới sẽ tăng cường thực hiện các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh và thăm dò chức năng phục vụ cho hoạt động chuyên môn, kỹ thuật theo chức năng, nhiệm vụ và nhu cầu của người dân.
Khi sắp xếp, tổ chức lại y tế tuyến xã, huyện, sẽ kỳ vọng đem lại hiệu quả thế nào trong nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe Nhân dân, thưa ông ?
- Phương án này sẽ giúp tinh gọn bộ máy, giảm số lượng lãnh đạo quản lý trạm y tế, không phát sinh lãnh đạo quản lý cấp khoa, phòng trung gian. Đồng thời, giúp phát huy được đội ngũ viên chức y tế hiện có theo hướng tập trung, đảm bảo cơ cấu, số lượng và chất lượng để thực hiện các nhiệm vụ. Đề xuất giữ nguyên các đơn vị sự nghiệp y tế cấp huyện để ổn định hơn, tránh xáo trộn làm ảnh hưởng đến hiệu quả chăm sóc sức khỏe Nhân dân và chờ sắp xếp cấp tỉnh sẽ điều chỉnh thống nhất chung.
Về nhân lực ở trạm y tế mới, trước mắt giữ nguyên số lượng biên chế, người làm việc của các trạm y tế hiện có trước sắp xếp và thực hiện việc rà soát, tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức của trạm y tế đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, bảo đảm trong thời hạn 5 năm cơ bản theo đúng quy định. Sau khi chính quyền cấp cơ sở đi vào hoạt động sẽ có tính toán điều chỉnh, xác định cụ thể định mức nhân lực của trạm y tế xã, phường đảm bảo phù hợp với mô hình mới, đảm bảo đội ngũ viên chức đủ để phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân theo địa bàn quản lý.
Bài, ảnh: Bích Thiện – Hồng Diễm